سوء مصرف مواد ، اثرات بازدارنده بر رشد و شکوفایی جامعه دارد، تهدیدی جدی و نگران کننده است. وابستگی  و سوء مصرف مواد بعنوان اختلالات مزمن و عود کننده با تاثیرات و پیش آیندهای زیستی و فرهنگی، روانی، اجتماعی، رفتاری و معنوی در نظر گرفته می شود (دباغی،1380). مشكلات مربوط به سوء مصرف مواد باعث ناتواني‌هاي چشمگيري در درصد بالايي از مردم مي شوند. سوء مصرف مواد غيرقانوني بر زمينه‌هاي متعدد عملكرد افراد تاثيرگذاشته و تشخيص همزمان  بيماريهاي ديگر در 60 تا 75 درصد بيماران مبتلا به اختلال هاي مربوط به مواد ديده مي شود.

 حدود 40 درصد جمعيت آمريكا حداقل يك بار از يك ماده غيرقانوني استفاده كردند و در بيش از 15درصد جمعيت بالاي 18 سال، تشخيص اين اختلالها ديده مي‌شود. سندرمهاي ناشي از مصرف مواد مي توانند تابلوي كامل بيماري‌هاي روانپزشكي از جمله اختلالات اساسي خلقي، روان پريشي، و اضطرابي را تقليد كنند (سادوک و سادوک ، 2010؛ ترجمه ارجمند، رضایی و فغانی جدیدی، 1390). بعبارت دیگر اعتیاد  به مصرف مكرر و زياد يك ماده كه محروميت ازآن موجب علايم ناراحتي و ميل شديد به مصرف دوباره مي‌شود وهمچنين منجر به تباهي جسمي و رواني مي‌گردد گفته مي شود. اين اصطلاح ديگر در نامگذاري رسمي استفاده نمي شود و به جاي آن از واژه وابستگي استفاده مي شود اما در گفتگوهاي روزمره كاربرد دارد. (سادوک و سادوک، 2010؛ ترجمه ارجمند، رضایی و فغانی جدیدی، 1390).

فهرست مطالب
چکیده :    1
1-6-6سومصرف مواد    2
فصل دوم    2

ادبیات و پیشینه پژوهش سومصرف مواد 2

2-1اعتياد    3
2-1-1تاریخچه مواد    4
2-1-2طبقه بندي مواد    6
2-1-3 وابستگي    9
2-1- 3-1 ملاک های تشخیصی DSM_IV_TRبرای وابستگی به مواد    10
2-1-4 سوء مصرف مواد    12
2-1-4-1ملاك های تشخيصي براي سوء مصرف مواد به شرح زير مي باشد:    12
2-1-5 قطع مصرف يا ترك مواد    13
2-1-5-1 ملاک های DSM_IV_TRبرای ترک مواد:    14
2-1-6همه گير شناسي    15
2-2مصرف مواد در ایران    16
2-3 عوامل تاثیر گذار بر مصرف مواد    16
2-3-1علل فردی    16
2-3-2 عوامل محیطی و اجتماعی    18
2-3-3 مشکلات هیجانی    21
2-3-4عوامل ژنتیکی و زیستی    24
2-3-5 سیستم پاداشمغزی    25
2-4 تاثیر تعاملی مولفه های متعدد با اعتیاد    27
شکل2-1 تعامل عومل موثر در شکل گیری وابستگی به مواد    28
(برگرفته از روانشناسی وابستگی به مواد ،دکترنعیمه بزمی ،1391)    28
2-5مبنای نظری وابستگی به مواد    29
2-5-1نظریات روان پویشی    29
2-5-2نظریات روان تحلیلی    29
2-5-3 روانشناختی خود    30
2-5-4 نظریات رفتاری - شناختی    31
2-5-4-1نظریات شناختی    32
2-5-5 نظریه های یادگیری    33
2-5-5-1 نظریه یادگیری اجتماعی – شناختی    33
2-5-5-2نظریه یادگیری اجتماعی    34
2-5-6دیدگاه های مبتنی بر ویژگی های درون فردی    34
2 -5-6-1مدل بوم شناسی اجتماعی    34
2-5-6-2الگوی تحقیر خود    35
2-5-6-3یادگیری اجتماعی چند مرحله ای    35
2-5-7نظریه تعامل خانواده    36
2-5-8نظریه های یکپارچه نگر    36
2-5-8-1نظریه رفتار مشکل    36
2-5-8-2نظریه گروه همسالان:    37
2-5-8-3 الگوی آسیب پذیری    37
2-5-8-4نظریه تفسیر انتخاب عقلایی    38
2-5-9نظریه های زیستی – روانی    38
2-5-9-1 نظریه  وابستگی جسمانی اعتیاد    38
2-5-9-2 نظریه مشوق مثبت اعتیاد    39
2-5-10نظریه های اجتماعی – فرهنگی    39
2-5-10-1نظریه بی هنجاری    40
2-5-10-2نظریه انزوا طلبی مرتون    40
2-5-10-3نظریه برچسب زنی    40
2-5-11نظریات فیزیولوژیک    41
2-5-12نظریه ی سیستم انگیزشی    41
2-6 اهداف درمان وابستگی به مواد    43
2-6-1رویکردها ی درمانی وابستگی به مواد    44
2-6-2 درمان اعتیاد    44
2-6-2-1درمان دارویی    45
2-6-2-2درمان های غیر دارویی    47
2-10-7پیشینه پژوهش    52
2-10-7-1پیشینه داخلی پژوهش    52
2-10-7-2پیشینه خارجی پژوهش    58
2-10-8جمع بندی نتایج پیشینه های پژوهش    62
منابع:    64
منابع فارسی    64
منابع انگلیسی    69