خرید و دانلود فصل دوم پایان نامه حزب های دموکرات و اعتدالیون با فرمت docx در قالب 9 صفحه ورد بصورت کامل و جامع با قابلیت ویرایش

ریچارد کاتم  در مقاله‌ی 1968 خود با عنوان «توسعه حزب سیاسی در ایران» یک سنخ‌شناسی از احزاب سیاسی ایران در سه دوره از 1906 تا 1953 ارائه می‌دهد. وی با تأکید بر تمایزات کارکردی میان سه مفهوم جوامع سنتی، درحال توسعه و مدرن سعی می‌کند احزاب سیاسی ایران را بر اساس دو مؤلفه‌ی آگاهی سیاسی و مشارکت سیاسی بررسی کند. همچنین کاتم براساس این پنج معیار سنخ‌شناسی خود از احزاب را تدوین می‌کند: «1)وابستگی یا استقلال از یک فرد خاص؛ 2) برپایه‌ی هماهنگی با رهبریت یا الیگارشی؛ 3) برپایه هماهنگی برای رتبه و سابقه‌ی حزب؛ 4) وسعت توسل‌به ایدئولوژی؛ 5) نگرش به رقابت حزبی، اقتدارگرا یا غیراقتدارگرا» (کاتم،84:1968). 

در‌این میان، دوران 1921-1906 به دوره مطالعه حاضر مربوط می‌شود. از نظر وی، کمتر از سه درصد از جمعیت آن عصر را می‌توان به‌عنوان آگاه سیاسی طبقه‌بندی کرد. کاتم می‌نویسد ایرانیان از زمان کوتاهی پس از 1906 دو گروه دموکرات و اعتدالیون را «حزب» خوانده‌اند؛ درحالی‌که هر دو براساس تعریف احزاب ایالات متحده و اروپای غربی حزب به شمار نمی‌آیند. این دو نه تنها چیزی فراتر از گروه‌بندی‌های سیاسی نبودند؛ بلکه این گروه‌ها تنها از ده‌ها  فرد ساخته شده بودند که به‌سختی با توده‌ی ایرانیان ارتباط داشتند. از نظر وی شکست این دو گروه در سازمان‌دهی گسترده در خارج از پارلمان به این معنا نیست که آنان هدفی فراتر از منافع شخصی نداشتند؛ بلکه تنها نشانه‌ای از پایه‌ی ضعیف آگاهی سیاسی است (همان). نهایتا وی ضمن تاکید بر این نکته که این گروه‌های سیاسی به‌گونه‌ای طبیعی از نهاد سنتی دوره یا حلقه به وجود آمده است، در توصیف سنخ‌ احزاب این دوره می‌نویسد: «اگر بتوان آنها را احزاب اولیه خواند، می‌توان آنها را به‌عنوان مستقل از شخصیت؛ رهبریت مبتنی‌برالیگارشی؛ رتبه و سابقه براساس هماهنگی با پایه‌ی محدود تحصیلکردگان؛ ایدئولوژی گسترده؛ و غیراقتدارگرا توصیف کرد» (همان:85). 

فهرست مطالب

پیشینه داخلی

پیشینه خارجی

منابع